ABD Eski Başkanı Donald Trump’ın ulusal güvenlik gerekçesiyle hedef aldığı TikTok’a yönelik yasak kararı, yapılan yeni duyuruyla geçici olarak ertelendi. Çin merkezli ByteDance’e platformun ABD operasyonlarını devretmesi için verilen süre uzatıldı. Bu hamle, hem teknoloji sektöründe hem de diplomasi arenasında yankı uyandırdı.
TikTok Krizi Devam Ediyor: Karar Askıya Alındı
2020 yılında ABD ile Çin arasındaki dijital gerginliğin merkezine oturan TikTok, Donald Trump döneminde “ulusal güvenlik tehdidi” gerekçesiyle yasaklanmakla karşı karşıya kalmıştı. Beyaz Saray, TikTok’un kullanıcı verilerini Çin hükümetiyle paylaştığı iddiaları üzerinden harekete geçmişti.
Ancak son gelişmelere göre, Trump yönetimi bu kararı geçici olarak erteleyerek ByteDance’e yeni bir süre tanıdı. Böylece TikTok’un ABD’deki faaliyetleri, bir süre daha devam edecek.
Neden Yasaklanmak İstenmişti?
Trump yönetimi, özellikle Çin menşeli uygulamalarla ilgili endişelerini şu maddelerle açıklamıştı:
- Amerikalı kullanıcıların kişisel verilerinin Çin sunucularında depolanması
- ABD hükümetine yönelik veri casusluğu riski
- Genç kullanıcıların psikolojik ve sosyal etkilerle karşı karşıya kalması
- Çin hükümetinin TikTok üzerinden propaganda yayma potansiyeli
Bu gerekçeler doğrultusunda uygulamaya yönelik yasak kararı alınmış ve TikTok’un ABD operasyonlarının yerel bir şirkete satılması şart koşulmuştu.
Microsoft ve Oracle Masadaydı, Ancak Süreç Tıkandı
TikTok’un ABD operasyonlarını devralmak isteyen şirketler arasında öncelikle Microsoft, ardından ise Oracle ve Walmart yer almıştı. Ancak taraflar arasında hem mali hem de veri kontrolü konusunda uzlaşma sağlanamamış, süreç tıkanmıştı.
Bu nedenle TikTok, mahkeme kararıyla geçici koruma altına alınmış ve yasağın yürürlüğe girmesi ertelenmişti.
Trump’tan Erteleme: Stratejik Zaman Kazanma Hamlesi
Trump yönetiminin son adımı, yasağın uygulanması için belirlenen sürenin 90 gün daha uzatılması oldu. Bu süreçte ByteDance’in ya bir ABD merkezli şirkete satış yapması ya da veri güvenliği konusunda yeni bir protokol oluşturması gerekiyor.
Beyaz Saray Sözcüsü, alınan kararın nedenini şu şekilde özetledi:
“TikTok’un Amerikan kullanıcılarının verilerini korumaya yönelik atacağı adımları daha yakından izlemek ve yapıcı çözümler geliştirmek için zaman kazanmak istiyoruz.”
Tepkiler Ne Yönde?
Yasak kararının ertelenmesi, hem politik hem de teknolojik çevrelerde farklı tepkilere neden oldu.
- Kullanıcılar: “TikTok’a devam” kararı memnuniyetle karşılandı.
- Veri güvenliği uzmanları: “Erteleme değil, somut güvenlik protokolü” çağrısı yaptı.
- ABD Senatosu’ndaki bazı Cumhuriyetçiler: Trump’a daha kararlı adımlar atması yönünde baskı kuruyor.
- Çin hükümeti: Kararın olumlu olduğunu ancak baskıların kaldırılması gerektiğini belirtti.
Bu tablo, TikTok’un bir uygulamadan çok daha fazlası olduğunu; dijitalleşmiş dünyada jeopolitik bir figüre dönüştüğünü bir kez daha gösterdi.
Dijital Egemenlik Tartışmaları Alevleniyor
TikTok’un ABD’deki geleceği, aynı zamanda veri egemenliği, dijital gözetim ve platform bağımsızlığı gibi kavramların da gündeme gelmesine yol açtı.
Bu süreç, diğer Çin merkezli uygulamalar (WeChat, AliExpress, Temu gibi) için de emsal teşkil edebilir.
Uzmanlara göre bu gelişme, sadece bir yasak değil, “dijital soğuk savaş”ın bir yansıması. Bu tür uygulamalar üzerinde devletlerin denetimi artarken, kullanıcıların da veri bilinci yükseliyor.